Tổng quan Cơ thể học của loài ngựa

Bài viết này không được chú giải bất kỳ nguồn tham khảo nào. Mời bạn giúp cải thiện bài viết này bằng cách bổ sung chú thích cho từng nội dung cụ thể trong bài viết tới các nguồn đáng tin cậy. Các nội dung không có nguồn có thể bị nghi ngờ và xóa bỏ.

Động vật họ ngựa là các loài thú kích thước từ trung bình tới lớn, với đầu dài và cổ có bờm. Các chân chúng mảnh dẻ, chỉ có một móng guốc, được bảo vệ bởi một guốc bằng chất sừng. Chúng có đuôi dài và mảnh dẻ, hoặc là kết thúc bằng một chùm lông hoặc là hoàn toàn được che phủ trong chùm lông rủ xuống. Chúng nói chung đã thích nghi với địa hình thoáng đãng, từ các bình nguyên tới các đồng cỏ xavan hay các sa mạc hoặc vùng núi. Ngựa thuộc loài nhạy cảm, chúng tồn tại lâu hơn và phát triển thành nhiều giống. Các giác quan như thị giác, thính giác, khứu giác đều rất phát triển. Do sống trong môi trường có nhiều loài thú ăn thịt sống chung quanh, để sinh tồn nòi giống, ngựa tiến hóa với ngũ quan phát triển đề cao cảnh giác.

Các "điểm" của một con ngựa (điểm ngựa)

Cũng như các gia súc khác, cơ thể ngựa có 9 hệ chức năng, mỗi hệ bao gồm các cơ quan và có một hay nhiều chức năng. Các hệ cơ quan chức năng của ngựa gồm:

  • Hệ Cơ xương (vận động): Gồm hệ cơ bắp (thịt) với các loại cơ trơn, cơ vân, cơ vòng, cơ dọc gồm 200 bó cơ khác nhau. Xương ngựa gồm 153 chiếc cấu trúc bền vững, xương sống có sức chịu đựng lớn, có thể mang trên lưng một khối lượng hàng bằng 50% khối lượng của bản thân. Hệ cơ xương của ngựa có tác dụng hỗ trợ làm cho cơ thể chuyển động, chạy nhảy, vận động, nhai, nghiền, nuốt, cắn, đá. Đặc biệt các con ngựa khỏe mạnh, có thể ngủ đứng mà không cần nằm nhờ 4 xương tứ chi được bao bọc bằng một lớp gân vững chắc, không hề mệt mỏi. Xương Ngựa (đặc biệt là ngựa bạch) rất bổ, nên người ta mới nấu cao ngựa để uống.
  • Hệ Tiêu hoá: Gồm cơ quan ngoài như môi, miệng, răng, họng, thực quản và nội tạng như dạ dày, ruột, gan, tuỵ tạng, nước bọt. Hệ tiêu hóa ngựa có chức năng tiếp nhận, tiêu hoá, hấp thụ thức ăn và dinh dưỡng, bài tiết chất thải.
  • Hệ Tuần hoàn: Gồm tim và mạch máu, động tĩnh mạch, lá lách. Máu sẽ vận chuyển dinh dưỡng đi khắp cơ thể, sản xuất hồng cầu. Để thích ứng với việc chạy tốc độ nhanh, sự hoạt động của bộ máy tuần hoàn cũng có những nét đặc biệt như số lượng hồng cầu và hàm lượng huyết sắc tố (hemoglobin) trong máu cao hơn các gia súc khác, số lượng hồng cầu, bạch cầu và hemoglobin của ngựa khoẻ. Loài ngựa lúc nguyên thủy có một móng cái và bốn móng phụ, qua thời gian biến đổi ngựa chì còn lại một móng lớn.
  • Hệ Hô hấp: Gồm mũi, khí quản, phổi, có tác dụng giúp ngựa thở, vận chuyển dưỡng khí O2, CO2. Nhìn chung, ngựa có hệ hô hấp phát triển giúp chúng cung cấp đủ dưỡng khí để duy trì cho những cuộc phi nước đại trên dặm đường dài.
  • Hệ Bài tiết: Gồm thận, bàng quang, tuyến mồ hôi. Hệ này giúp ngựa lọc chất độc và cặn bã.
  • Hệ thần kinh: Gồm não bộ, dây thần kinh và hạch thần kinh. Có chức năng tiếp nhận thông tin, xử lý thông tin, truyền tín hiệu, điều khiển cơ thể. Hệ thần kinh ngựa phát triển đứng thứ 2 sau chó. Não của ngựa đã có nhiều nếp nhăn mờ, dễ thành lập các phản xạ có điều kiện: nhớ chủ, quyến luyến chủ, có lòng tin đối với chủ, từ đó ngựa được biết đến là loài vật trung thành với chủ. Về trí thông minh của loài ngựa, đặc biệt là bộ nhớ. Bộ nhớ của nó có thể ngang một con voi. Nếu một con ngựa được đối xử tốt, nó sẽ nhớ người đó như một người bạn. Nói chung, ngựa có bộ nhớ tốt và trí tuệ tương đối mạnh mẽ.
  • Hệ Sinh sản: Gồm dịch hoàn, dương vật (pín ngựa), âm vật, buồng trứng, tử cung, âm đạo, âm hộ và vú. Giúp ngựa phối giống, chửa, đẻ, nuôi con. Nhin chung ngựa có hệ sinh sản phát triển và dễ dàng thực hiện việc phối giống.
  • Hệ Thể dịch: Gồm Hệ thống hạch lâm ba, hocmon, enzyme. Giúp Kháng bệnh truyền nhiễm, sản xuất bạch huyết.
  • Hệ Cảm giác hay ngũ quan: Mắt, tai, mũi, môi, da, ngón và bàn chân. Giúp ngựa cảm nhận, phát hiện kích thích từ bên ngoài. Nhìn chung, chúng có giác quan tinh nhạy.

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: Cơ thể học của loài ngựa http://www.apha.com/breed/pdf/08PartsOfTheHorse.pd... http://www.aqha.com/~/media/52CBBEAE8F554DB09ACC8D... http://www.thehorse.com/viewarticle.aspx?ID=9670 http://www.arabianhorses.org/youth/docs/Skeleton_P... http://www.museumofosteology.org/museum-education/... http://www.baogiaothong.vn/thu-choi-ngua-xa-xi-cua... http://www.lienhiephoiphuyen.com.vn/index/?menu=co... http://nld.com.vn/giao-duc-khoa-hoc/su-that-thu-vi... http://phunuonline.com.vn/xa-hoi/dau-xua-xe-ngua-m... http://giadinh.net.vn/xa-hoi/chuyen-buon-lang-chie...